partekatu
PSE-EE mesfidati eta kezkatuta agertu da Hernaniko "sasi-moneda" abian jartzearen aurrean
PSE-EEren udal taldea "kezkatuta" agertu da EHBilduren tokiko gobernuak Ekhi sistema sustatuko duelako, erosketa bonu espezifikoen bidez. "Edozein hernaniarrek erosketa-bonuak Ekhi monetaren bidez eskuratu beharko ditu, eta kanpaina horretan parte hartu nahi duen saltoki, taberna edo jatetxeak ere bere euroak Ekhisengatik aldatu beharko ditu, sustapen zehatz horietaz baliatu nahi badu", azaldu dute sozialistek, eta egoera hori "inposaketa onartezina" iruditzen zaie koalizio subiranistaren udal gobernuaren aldetik.
EhBilduren gobernu taldeak ordainketa sistema digitalari buruz erakutsi duen interesa ez da tokiko ekonomia indartzea, sozialistek diotenez. Ekhiren bultzadak ekonomiaren mugak gainditzen dituela eta "subiranotasun monetarioa" 'eskubide' gisa aldarrikatzen duen "osagai ideologiko" bat dagoela uste dute. Ekhi sistemaren legezko erabilerako dirua helbide fiskala Madrilen duen pertsona bakarreko sozietate anonimo batean egongo da, "Beraz, gezurra da ekonomiaren kontrola berreskuratzen denik".
"Sozialistok bat gatoz tokiko ekonomia indartzearekin eta are gehiago Covid-19k eragindako krisi egoeran" adierazi du Crespok. "Hala ere, tamalgarria iruditzen zaigu egungo testuingurua EHBilduk bere interesetarako erabiltzea eta animatzen ditugu seriotasunez eta zorroztasunez kudeatzera, gure herriko denda, taberna eta jatetxeei aurrera egiten laguntzeko".
Ezkerreko alderdiak eskatu du sistema horretara bideratutako diru publikoa hernaniar saltoki guztientzako eskaintza, deskontu edo laguntza horiek berak sortzeko erabiltzea, ahaleginak eta gastuak bikoiztu gabe. "Hernanin badugu tokiko merkataritzarako txartel bat, sistema berri bat ezarri beharrean sustatu daitekeena."
Sistema hori Hernaniko udal-finantziazioak babesten ez badu, hau da, udalaren diru publikoko euroei esker sostengatzen ez bada, porrot egingo luke. Beste leku batzuetan gertatzen ari den bezala, sistemari eusteko diru-laguntza publikoa kendu ondoren, sortzen dituen kostuak nola ordaindu planteatzen da.
Kooperatibako kide izatearen 50 euroko kostuaz gain, urteko 15€ gehi BEZa batu behar dira herritar bakoitzeko, eta urteko 24€ gehi BEZa saltoki bakoitzeko. Udalak ordainduko du lehenengo urtean, eta ondoren bakoitzak ordaindu egin beharko luke. Gaur egungo euroekin ez dugu zuzenean ordaintzen erabili eta lortzeagatik.
Sozialistek ikusten duten beste eragozpen bat da tokiko ekonomiaren "bahiketa" izango dela. Diotenez, ordainketa sistema alternatibo bat sortu nahi da funtzionatzen duen ordainketa modu bat dugunean: euroak. Sistema honekin merkatua murriztu egiten da. Euroekin dena nonahi ordain dezakezu, baina Ekhirekin atxikitako dendetan bakarrik.
Sozialistentzat "puntu polemikoenetako bat" erabiltzaile bakoitzaren Ekhi kontuan kargatutako dirua berreskuratzea da. Udalean azaldu zenez, diru hori eurotan baino ezin da berreskuratu, %0,5 eta %2 arteko penalizazioarekin. Hau da, bakoitzak Ekhi kontuan kargatzen duen euro bakoitzeko 0,995€ eta 0,98€ baino ezin ditu berreskuratu. Kargatzen diren 100€-ko 99,5€ eta 98€ artean bakarrik berreskuratu ahal izango dira.
Erabiltzailea denda bat bada eta bere Ekhiak eurotan bihurtu behar baditu Hernanitik kanpoko hornitzaileei ordaintzeko, Hernanin ez baitira produktu guztiak ekoizten, edo bere langileak ordaintzeko eta bihurketa horrengatik tasa bat ordaindu behar badu, dirua galtzen ari da. Gainera, hori gertatzen bada, inork ezin du bermatu merkataritza horrek ez diela kanbio-tasaren kostu hori Ekhirekin ordaindutako produktuei eragingo, dirurik ez galtzeko. Beraz, produktuen prezioa igo egin daiteke.
Laburbilduz, sozialistentzat sistema "zitala eta engainagarria" da, merkatariek zein bezeroek eskura dezaketen merkatua murrizten duena; egungo sistema bikoizten du, inolako beharrik gabe; horrek beharrezkoak ez diren kostu asoziatuak sortzen ditu, merkataritza, tokiko ekonomia eta dagoeneko zuzenean ditugun sistemak sustatzera bideratu daitezkeenak, diru-laguntza, sustapen, deskontu, bonu eta abarren bidez. Eta diruaren gaineko kontrolaren gezurra sortzen duela, funtzionamenduaren oinarria euroak izaten jarraitzen duelako, EHBilduk egoera hori bere "interes alderdikoietarako" aprobetxatuz.
